- پنجشنبه ۱ شهریور ۱۴۰۳
اگر صاحب خودرو هستید، داشتن درک اولیه از اجزای مختلف خودرو و نحوه کار هر یک از آن‌ها برای اطمینان از عملکرد صحیح آن ضروری است. در حالی که باتری وظیفه راه‌اندازی خودرو را بر عهده دارد، اما این دینام است که وظیفه شارژ آن و تامین انرژی تمامی سیستم‌های الکتریکی خودرو را بر عهده دارد. به زبان ساده‌تر، این دینام است که بدون آن ماشین نمی‌تواند روشن شود. متاسفانه خرابی دینام یک مشکل اساسی اما رایج است که در صورت رفع نکردن آن می‌تواند مشکلات جدی در خودرو ایجاد کند.
خرابی دینام نه تنها می‌تواند شما را در کنار جاده نگه دارد، بلکه می‌تواند به سایر سیستم‌های حیاتی خودرو نیز آسیب برساند. به همین دلیل مهم است که علائم خرابی آن را شناسایی کنید و در اسرع وقت برای رفع آن اقدام کنید.
در این مقاله علائم اصلی خرابی دینام را بررسی می‌کنیم که هرگز نباید نادیده بگیرید. این نشانه‌ها شامل کم نور شدن چراغ‌های جلو، بروز صداهای عجیب و غریب و روشن شدن چراغ چک یا روشن شدن چراغ دینام روی داشبورد است.
دینام چیست؟
دینام یک جز کلیدی در سیستم الکتریکی خودرو است که نقش حیاتی در کارکرد روان خودرو دارد. به عبارت ساده‌تر، وظیفه تولید برق و تامین انرژی و شارژ لازم باتری را بر عهده دارد. بدون دینام شارژ باتری ماشین به سرعت تخلیه و خودرو خاموش می‌شود.
دینام با تبدیل انرژی مکانیکی به الکتریکی از طریق فرایندی به نام القای الکترومغناطیسی کار می‌کند، بدین صورت که با چرخش موتور یک قرقره روی محور دینام می‌چرخد که به نوبه خود، روتور داخلی را می‌چرخاند که میدان مغناطیسی ایجاد می‌کند. این میدان جریان الکتریسیته القا می‌کند که دینام از آن برای تغذیه سیستم‌های الکتریکی خودرو و شارژ مجدد باتری استفاده می‌کند.
وظیفه دینام
در اصل دینام ستون فقرات سیستم الکتریکی خودرو است و نیروی مورد نیاز برای راه‌اندازی همه چیز در خودرو از چراغ‌های جلو و رادیو گرفته تا تهویه مطبوع و شیشه‌های برقی را تامین می‌کند. بدون دینام ماشین باید برای تامین انرژی این سیستم‌ها فقط به باتری متکی باشد که باتری در این حالت به سرعت تخلیه می‌شود و به یکباره ماشین را خاموش می‌کند.
توجه به این نکته ضروری است در حالی که باتری موتور اولیه انرژی مورد نیاز در راه‌اندازی خودرو است دینام وظیفه شارژ نگه داشتن باتری را در حین کار خودرو بر عهده دارد. از این نظر، دینام قهرمان گمنام سیستم الکتریکی است که خستگی ناپذیر در پشت پرده کار می‌کند تا همه چیز در خودرو در حالت عادی باشد.
علائم خرابی دینام
اگر دینام خودرو شروع به خراب شدن کرده است، بهتر است قبل از اینکه به طور کامل از کار بیفتد و قبل از آنکه آسیب جدی به ماشین شما وارد کند مشکل را شناسایی کنید.
- کم نور شدن چراغ‌های جلو: یکی از بارزترین نشانه‌های خرابی دینام، کم نور شدن چراغ‌های جلویی است. اگر متوجه شده‌اید که چراغ‌های جلویی خودرو در شب سو سو می‌زنند یا به طور قابل توجهی کم نورتر از حد معمول هستند، می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که دینام قدرت کافی برای کارکرد درست را ندارد.
- روشن شدن چراغ چک: یکی از ساده‌ترین راه‌ها برای تشخیص خرابی دینام این است که چراغ چک خودرو روی داشبورد ظاهر می‌شود. در حالی که نور می‌تواند طیف گسترده‌ای از مشکلات خودرو را نشان دهد، روشن شدن چراغ چک اما نشانه واضحی است که سیستم الکتریکی خودرو با مشکل مواجه شده است که می‌تواند ناشی از خرابی دینام باشد.
- بروز صداهای عجیب از موتور: یک دینام خراب می‌تواند صداهای عجیب و غریبی در ماشین ایجاد کند، اگر صدایی شبیه به خراش یا ناله بلند از محفظه موتور ماشین می‌شنوید می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که دینام مشکل دارد و باید تعویض شود.
- خالی شدن باتری: وظیفه اصلی باتری روشن کردن موتور است، اما در صورت نیاز به دینام کمک می‌کند تا قدرت بیشتری را در خودرو ایجاد کند. اگر باتری به طور غیر منتظره یا مکرراً خالی می‌شود ممکن است نشانه آن باشد که دینام باتری را به درستی شارژ نمی‌کند و نیاز به تعویض دارد.
- مشکلات برقی: یکی دیگر از نشانه‌های بارز خرابی دینام، مشکلات الکتریکی در سراسر خودرو است. خرابی‌های الکتریکی مانند کارنکردن شیشه‌ها، روشن نشدن رادیو، کار نکردن چراغ‌های روی داشبورد همگی از علائم مشکلات الکتریکی ناشی از خرابی دینام هستند.
- از دست دادن قدرت و شتاب: اگر در حین رانندگی یا هنگام استارت زدن خودرو دچار افت ناگهانی برق شدید، ممکن است دینام ماشین خراب شده باشد. سیستم خودرو به دینام وابسته است تا نیروی لازم برای روشن کردن وسیله نقلیه را تامین کند.
- بوی سوختگی زیر کاپوت: بوی سوختگی از زیر کاپوت هرگز نشانه خوبی نیست و می‌تواند نشان دهنده مشکلات مختلف باشد. اگر بوی سوختگی لاستیک را استشمام می‌کنید که البته می‌تواند با دود نیز همراه باشد، احتمالاً تسمه دینام لیز خورده و می‌تواند مشکلات بزرگی ایجاد کند.
- داغ شدن بیش از حد موتور: گرمای بیش از حد یکی از علائم ناخوشایند یک دینام معیوب است. اگر متوجه شدید که گیج دمای موتور شروع به بالا رفتن از حالت طبیعی خود کرده است و همچنین علائم دیگری از خرابی دینام را مشاهده کردید به احتمال زیاد دینام خودرو مشکل دارد و انرژی کافی برای حفظ گردش مایع خنک کننده موتور را تامین نمی‌کند.
- مشکل در راه‌اندازی و استارت نخوردن ماشین: اگر برای روشن کردن خودرو حتی با باتری نو مشکل دارید، ممکن است نشانه‌ای از خرابی دینام باشد. عملکرد اصلی باتری این است که قدرت کافی برای به حرکت درآوردن خودرو را فراهم کند و ماشین را استارت بزند، اما بدون تامین نیروی کافی از دینام برای روشن کردن موتور در رانندگی ممکن است روشن کردن آن نیز سخت شود.
- سیستم بالابر پنجره آهسته یا بی پاسخ: از آنجایی که دینام سیستم الکتریکی خودرو را تغذیه می‌کند، باید انرژی کافی را به شیشه‌های برقی نیز برساند. اگر شیشه‌های برقی خودرو به کندی حرکت می‌کنند یا اصلاً بالا و پایین نمی‌روند، ممکن است نشانه آن باشد که دینام قدرت کافی برای حفظ نیازهای الکتریکی را ندارد.
به طور کلی، دینام خراب باعث بروز علائم مختلفی می‌شود اما این ۱۰ نشانه از رایج‌ترین علائم هستند. اگر با این علائم مشکل ساز مواجه شدید، توصیه می‌کنیم حتماً به یک مکانیک مجرب مراجعه کنید که امکانات تخصصی برای رفع عیوب داخلی خودرو را دارا است.
علائم اختصاصی خرابی دینام
علاوه بر نشانه‌های عمومی خرابی دینام علائم خاصی در بخش‌های مختلف دینام شان می‌دهند که دینام خودرو مشکل دارد، به عنوان مثال:
- کابل اتصال به زمین خراب دینام: اگر متوجه مشکلات الکتریکی مانند سوسو زدن چراغ‌ها یا برق متناوب بدون پاسخ به دستور خاموشی در خودروی خود شدید و یا چراغ‌های داشبورد پس از خاموشی سوسو می‌زنند یا روشن می‌مانند، ممکن است به دلیل وجود یک کابل اتصال به زمین خراب در دینام باشد. کابل اتصال به زمین زنگ زده یا آسیب دیده می‌تواند در توانایی دینام برای شارژ صحیح باتری اختلال ایجاد کند.
- خرابی رله دینام: زمانی که دینام خراب باشد یا از کار افتاده باشد، رله دینام نیز ممکن است آسیب ببیند. خرابی رله دینام می‌تواند باعث بروز مشکلاتی مانند: روشن شدن چراغ چک موتور یا روشن شدن چراغ باتری شود.
- خرابی دیود: خرابی دیود در دینام یکی از شایع‌ترین دلایل خرابی دینام است که می‌تواند باعث بروز مشکلات متعددی شود، از جمله چراغ هشدار روشن روی داشبورد یا مشکلات الکتریکی در قسمت‌های مختلف خودرو و… از جمله علائم رایج خرابی دیود شامل چراغ هشدار داشبورد روشن، باتری یا سیستم شارژ خاموش و سوسو زدن چراغ‌های جلو است.
- خرابی تسمه دینام: شل شدن ترک خوردگی یا از جا درآمدن تسمه دینام می‌تواند مشکلاتی را در نور چراغ‌های جلو، روشن شدن چراغ هشدار روی داشبورد و صدای ناله و جیغ از موتور ایجاد کند.
- خرابی فیوز دینام: فیوز دینام برای محافظت از دینام در برابر آمپر اضافی طراحی شده است. از علائم سوختن فیوز می‌توان به شارژ باتری یا چراغ هشدار روی داشبورد اشاره کرد.
- خرابی بلبرینگ دینام: یاتاقان دینام فرسوده نیز می‌تواند مشکلات بسیاری را ایجاد کند از جمله: صدای غیرمعمول یا بلند و صدای سنگ زدن چه در داخل موتور و چه در خارج آن.
- خرابی قرقره دینام: یک قرقره دینام خراب یا آسیب دیده می‌تواند مشکلات زیادی را در خودرو ایجاد کند از جمله این مشکلات: ایجاد صداهای غیر معمول مانند تق تق، جیر جیر یا صدای ناهنجار جدید در موتور.
- خرابی سیم دینام: سیم دینام بی‌کیفیت یا شل نیز می‌تواند باعث بروز مشکلاتی مانند سوسو زدن چراغ‌ها یا چراغ چک روشن شود.
- خرابی رگولاتور دینام: خرابی تنظیم کننده یا رگولاتور دینام می‌تواند بر توانایی شارژ دینام تاثیر بگذارد و منجر به بروز مشکلاتی مانند شارژ باتری یا مشکلات الکتریکی در سراسر خودرو شود.
پاسخ به چند پرسش:
۱- آیا می‌توان با دینام خراب رانندگی کرد؟
در حالی که رانندگی با دینام خراب از نظر فنی امکان‌پذیر است، اما این کار توصیه نمی‌شود. یک دینام خراب می‌تواند منجر به از بین رفتن باتری شود و اگر در مسافت‌های طولانی رانندگی کنید ممکن است وسط جاده متوقف شوید و ماشین به یکباره از کار بیفتد.
۲- طول عمر دینام چقدر است؟
طول عمر دینام به عوامل مختلفی بستگی دارد مانند تعداد دفعات استفاده از خودرو، شرایط رانندگی، رانندگی طولانی مدت، سن و کیفیت دینام وغیره. اما به طور کلی مهم است که به طور منظم سلامت دینام را بررسی کنید.
۳- آیا خرابی باتری می‌تواند باعث بروز مشکلاتی در دینام شود؟
بله، یک باتری خراب می‌تواند به دینام فشار وارد کرده و دینام را مجبور کند بیشتر از آنچه که باید کار کند و این کار موجب خرابی زودتر دینام می‌شود.
۴- هزینه خرید دینام چقدر است؟
هزینه تعویض دینام بسته به نوع و مدل وسیله نقلیه شما، محل تعویض و حتی پیچیدگی‌های نصب متفاوت است. به طور متوسط هزینه خرید دینام بین ۳۰۰ الی ۸۰۰ دلار متغیر است.
منبع: auto.howstuffworks